6 BOOKS

Goza, egin irri eta jo aintzina! Badu urte andana bat Otxaldetarrak elkartea lanean ari dela Bidarrain, euskal kultura lokarritzat harturik, herritarren arteko harremanak indartzen, belaunaldien arteko trukaketak sustatzen, ohidurak biziarazten, euskara beti aintzinean emanez. Ildo hortan kokatzen da 2017ko irailaren 24 ean eta urriaren 8 eman diren kabalkada-toberak. Urte pare batez, jende multxo ederra, ehun lagunez gora, arizan da suharki kabalkada-tobera horien prestatzen, dantzari, antzerkilari, musikari, makilari, zaldun, dendari eta beste, gutiz gehienak herritarrak. Auzo herrietako bertsulari batzuk ere juntatu zaizkigu. Eta ororen buru, emana izan den ikusgarri herrikoi, koloretsu eta umoretsuak arrakasta ederra bildu du, Otxaldetarrak elkartearen amets handienak gaindituz. DVD hau geldi dadila gertakari horren lekuko gozagarri eta zorion emaile.

Industrializazioak Baionako gizartean eragindako talka azaltzen duen herri-antzerkia dugu Ezkandrai taldeak moldatutako lan hau. Baiona ondoko Bokalen ezarri ziren altzairutegiak XIX. mende bukaeran. Itsasotik ekartzen ziren industria horrek beharrezkoak zituen burdin mea eta erregaiak. Horrek, paisaian ez ezik, gizartean ere eragin zituen aldaketak: estreinakoz proletariotza sortu zen, etorkinak agertu eta beste kultura eta pentsamolde batzuk agertu ziren ordura arte nekazal giroa zen inguruan. Nagusi kapitalistak, grebak eta langile-mugimendua azaltzen dira antzezlan honetan, gerretatik igaro eta azken urteotako birmoldaketa zein deslokalizazio prozesuetaraino.

Trajeria honek Arberoako Joan edo, goitizenez, "Joanikot" kapitainaren bizia kontatzen dizü. Nafarroako konkistan parte hartü zizün 1512an, Albako dükearekin esküz eskü, Kastilla et Aragoiko erresümen alde. Haatik, horiek egin basakeriak ikusirik, Joanikot kapitaina Albreteko Henriren alde jarri züzün Nafarroaren arra gibel hartzeko. 1521an, Donibane Garaziko gotorleküko soldadoen bürü züzün.Kastillarrak indarrean jin zirelarik 1521eko üdan, Noaineko batailla famatüan gainea hartü zizüen eta Joanikot eta bere soldadüak 21 egünez setioan etxeki Donibane Garazin, Amaiurko setio famatüa beno aste zonbait lehen. Azkenean, Joanikot presoner hartü zizün etsaiak eta Iruneara eraman. Han erho, korpitza puzkakatü eta herriko sargüneetan agertü zizüen. Ordüan Oztako Maia bere emazteak denak oro ützi behar üken zitizün Nafarroan, hantik ihes egiteko Baionarat.Pastoralak Joanikoten eta Maiaren trajeria kontatzen dizü, zorte basaren legeari oldartü nahi izan zirenak herri batean, Nafarroan, zoinen izatea gerla gaitz horiek kanbiatuko beitzüen, bai eta bürüjabetza galaraziko.

Makean kasik mende erdi bat pasatu dugu kabalkadarik muntatu gabe. Azken kabalkaden aipagaia frangotan Ganix kontrabandista famatua izan da. Ea gaurkoan Makearrek zer ganixkeria prestatua daukuten... Makea, 2016ko agorrila